26.02.2020

 

 

Вернікі з усіх грэка-каталіцкіх парафіяў Менска сабраліся разам, каб у малітве падзякаваць Богу за той цуд, які адбыўся 30 гадоў таму, 11 сакавіка 1990 году, у касьцёле Ўзвышэньня Сьвятога Крыжа на Кальварыйскіх могілках. Тады гэта быў адзіны касьцёл у Менску, дзе адбываліся набажэнствы. У той дзень у гэтым кальварыйскім касьцёле ў Менску адбылася першая пасьля доўгага перыяду ганеньняў публічная грэка-каталіцкая літургія, якую адслужыў Апостальскі Візітатар для беларусаў-католікаў у замежжы а. Аляксандар Надсан, які прыехаў з Лондану.

 

Сярод тых, хто прысутнічаў на падзячным набажэнстве і вечарыне ўспамінаў, былі і самі ўдзельнікі той падзеі 30-гадовай даўніны, і тыя, хто далучыўся да Беларускай Грэка-Каталіцкай Царквы пазьней.

 

Пасьля Акафісту ў капліцы парафіяльнага цэнтру вернікі перайшлі ў бібліятэку, дзе паслухалі ўспаміны ўдзельнікаў той падзеі.

 

Падобныя духоўна-культурныя мерапрыемствы — частка духоўнай праграмы Грэка-каталіцкага клуба інтэлігенцыі імя сьвятога Кірылы Тураўскага, які ўзначальвае паэтка Валянціна Аксак.

 

Яна ўзгадала той незвычайны і такі насычаны падзеямі час, і асабліва зьвярнула ўвагу на шматлікасьць тых, хто сабраўся ў той дзень, 11 сакавіка 1990 году, у касьцёле Узвышэньня Сьвятога Крыжа на Кальварыі, каб памаліцца па-беларуску на ўніяцкай багаслужбе ва ўсходнім абрадзе.

 

Сярод тых людзей, што сабраліся ў храме, каб памаліцца і паслухаць Апостальскага Візітатара беларускіх грэка-католікаў у замежжы а. Аляксандра Надсана, былі ўжо новаахрышчаныя грэка-католікі, а таксама і тыя, хто тады пачынаў рабіць свае першыя крокі да Бога і да Царквы. Паводле словаў спн. Валянціны Аксак, у храм было не праціснуцца з-за вялікай колькасьці прысутных. Шмат хто хацеў упершыню ўбачыць айца Аляксандра Надсана — чалавека-легенду беларускай эміграцыі.

 

Парах менскай парафіі Сьвятога Духа а. Андрэй Абламейка адзначыў, што ў 1990 годзе было нямала цяжкасьцяў, ідэалагічны апарат кампартыі і савецкая прэса ачарнялі прадстаўнікоў беларускай эміграцыі. Сьвятар узгадаў пра тое, якім быў ён сам у той перыяд — 19-гадовым юнаком з «Талакі», расказаў пра тое, як сустрэча і блізкае знаёмства з айцом Аляксандрам паўплывалі на ягонае жаданьне стаць грэка-каталіцкім сьвятаром.

 

Падчас вечарыны сваімі ўспамінамі падзяліліся таксама вядомыя асобы з адраджэнскіх колаў канца 1980-х — пач. 1990-х: Алесь Гуркоў, Галіна Дубянецкая, Ірына Багдановіч, Алесь Суша. Кожны з іх глыбока перажыў момант духоўнай сустрэчы з айцом Аляксандрам Надсанам. Ва ўсіх яна пакінула вельмі сьветлыя і незабыўныя ўспаміны.

 

Сп. Алесь Гуркоў узгадваў, што айцец Аляксандар Надсан прыязджаў яшчэ з сваёй гуманітарнай місіяй у падтрымку дзяцей Чарнобыля. Прыгадаў тое, якімі авацыямі сустрэлі сьвятара ранкам на менскім вакзале пры выхадзе з цягніка, што стала для яго поўнай нечаканасьцю.

 

Паэтка Ірына Багдановіч узгадвала, што духовыя размовы з айцом Аляксандрам і споведзь часта адбываліся ў памяшканьнях творчых калектываў. Адзначыла яна тксама тыя духоўныя парады, якія даваў беларускі грэка-каталіцкі сьвятар з Лондану беларускай інтэлігенцыі.

 

Асабліва памятнымі для яе сталі словы айца Аляксандра «з пустога не нальеш», глыбокі сэнс якіх зразумела пазьней.

 

Вечарыну малітоўнай падзякі і ўспамінаў пра пачатак адкрытага літургічнага служэньня Грэка-Каталіцкай Царквы ў Менску удзельнікі скончылі малітвай за Беларусь — супольным сьпевам гімну «Магутны Божа» на верш Натальлі Арсеньневай.