Манаграфія пра іканастасы і алтары грэка-каталіцкіх храмаў Беларусі У выдавецтве «Беларуская навука» ў кастрычніку 2021 году, у 425-ыя ўгодкі Берасьцейскай царкоўнай уніі, выйшла ў сьвет багата ілюстраваная кніга «Іканастасы і алтары грэка-каталіцкіх храмаў Беларусі XVII – першай трэці XIX ст.». Аўтар гэтай грунтоўнай мангарафіі — гісторык мастацтва Галіна Флікоп-Сьвіта, якая шмат гадоў дасьледуе рэлігійнае мастацтва і іканаграфію ўніяцкіх храмаў Беларусі. Яна зьяўляецца аўтарам больш за 50 навуковых прац.
05.11.2021
Першаярарх УГКЦ на сімпозіюме, прысьвечаным 425-годдзю Берасьцейскай уніі: «Мы хочам прапанаваць дыскусію пра мадэль еднасьці Царквы» Грэка-католікі, як памесная Царква Кіеўскага хрысьціянства, як Царква свайго права, як глабальная Царква, нясуць у сабе місію і задачу, а можа, і выклік для сучаснага сьвету Ўсходу і Захаду — быць тымі, што прапаведуюць, жывуць і нават паміраюць за ідэю еднасьці паміж Цэрквамі. Пра гэта сказаў Зьверхнік УГКЦ, Вярхоўны архібіскуп Сьвятаслаў (Шаўчук), зьвяртаючыся да ўдзельнікаў навуковага сімпозіюму «Берасьцейскае паяднаньне 1596 году ў кантэксьце ўнійных працэсаў мінулага і пошуку сучасных мадэляў», які адбыўся 28 кастрычніка 2021 году ў Кіеўскім цэнтры Ўкраінскага каталіцкага ўніверсітэту.
15.03.2021
Беларускі душпастыр, што ішоў Божым шляхам 11 сакавіка – 110 гадоў з дня нараджэньня Льва Гарошкі. Грэка-каталіцкі сьвятар, архімандрыт, беларускі рэлігійны і грамадзкі дзеяч, дасьледчык гісторыі рэлігіі ў Беларусі, культуролаг, літаратар Леў Гарошка нарадзіўся 11 сакавіка 1911 году ў вёсцы Трашчычы (цяпер Карэліцкі раён).
11.03.2021
Архімандрыт Леў Гарошка (26.II.1911 — 28.VII.1977) Жывой стаіць перад нашымі вачамі постаць высокая, танклявая, з кустом сівой барады, з носам шырокім арліным, з вачамі чорнымі гаручымі, упартымі. Помнім ягоныя энэргічныя рухі, тараплівую паходку, французкі бэрэт на галаве...
05.08.2020
Першыя, вядомыя на сёньня, дакументы з гісторыі Жыровіцкага манастыра На 2020 год у Беларусі запланаваныя сьвяткаваньні 550-годдзя цудоўнага зьяўленьня Жыровіцкага абраза Багародзіцы і 500-годдзя заснаваньня Жыровіцкага манастыра. Праваслаўнай Царквой і дзяржавай задуманы юбілейныя мерапрыемствы, у якія, праўда, унесла свае карэктывы пандэмія каранавірусу.
14.06.2020
Неаунія ў Дзікушскай царкве Лідзкага павету, 1925 г. У 1925 годзе на Лідчыне адбылася спроба адрадзіць у вёсцы Дзікушкі грэка-каталіцкую парафію. Пісьменьнік і краязнавец Леанід Лаўрэш паспрабаваў разабрацца ў тым, што адбывалася ў той час вакол Дзікушскай царквы, а таксама прыгледзеўся да асобы сьвятара, які хацеў адрадзіць там уніяцкую парафію.
Праваслаўныя беларусы — народ без сваёй Царквы Што ўкраінская аўтакефалія значыць для Беларусі — пра гэта разважае ў сваім матэрыяле на Радыё Свабода журналіст, гісторык і пісьменьнік Сяргей Абламейка.
07.08.2018
Мітрапаліт Язэп Вельямін-Руцкі. Годны сын беларускай зямлі 405 гадоў таму, 8 жніўня 1613 году, Язэп Руцкі атрымаў годнасьць архібіскупа-мітрапаліта Кіеўскага, а 5 красавіка 1614 году папскай булай быў пацьверджаны як мітрапаліт Кіеўскі Зьяднанай Царквы. Пасьля сьмерці 18 ліпеня 1613 году непасрэднага творцы царкоўнай Уніі мітрапаліта Іпація Пацея ён стаў 3-м мітрапалітам Зьяднанай Царквы. Яшчэ пры жыцьці гэтага царкоўнага дзеяча называлі Атлантам еднасьці (Уніі).
Першыя, вядомыя на сёньня, дакументы з гісторыі Жыровіцкага манастыра
На 2020 год у Беларусі запланаваныя сьвяткаваньні 550-годдзя цудоўнага зьяўленьня Жыровіцкага абраза Багародзіцы і 500-годдзя заснаваньня Жыровіцкага манастыра. Праваслаўнай Царквой і дзяржавай задуманы юбілейныя мерапрыемствы, у якія, праўда, унесла свае карэктывы пандэмія каранавірусу.
Варта заўважыць, што названыя юбілейныя даты даволі ўмоўныя і заснаваныя больш на царкоўным паданьні, чым на гістарычных дакументах. Тым ня менш, ёсьць і пэўныя старыя дакументы з гісторыі манастыра ў Жыровічах, пра якія аднак мала хто кажа.
Як адзначае дасьледчык гісторыі Жыровіцкага манастыра, вядомы кнігазнавец, культуролаг і намесьнік дырэктара Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі Алесь Суша, найранейшы вядомы на сёньня дакумент, дзе ўзгадваецца існаваньне манастыра ў Жыровічах — гэта «Видымус с книг земских справ вечыстых повету слонимского» ад 17 чэрвеня 1588 году (складзены 13 сьнежня 1587 году). У ім зафіксавана перадача Яраславам Солтанам часткі маёнтка Жыровічы свайму малодшаму брату Івану «...з половіцою монастыра церкві Жыровіцкоі і вшелякімі пожыткі накладом церковным, также і подданымі манастырскімі...». Гэты дакумент захоўваецца ў Санкт-Пецярбургу. У свой час ён быў вывезены з Жыровічаў мясцовым выкладчыкам і пазьней праваслаўным япіскапам Паўлам Дабрахотавым.
У адмыслова створанай суполцы «Жыровічы (Жировичи, Žyrovičy, Żyrowice) — Дакументы і крыніцы» ў Фэйсбуку Алесь Суша зьмясьціў таксама выяву першага вядомага яму на сёньняшні дзень інвентара маёмасьці Жыровіцкага манастыра. Гэта дакумент з 1613 году, напісаны на старабеларускай мове. Інвентар маёмасьці Жыровіцкага манастыра 1613 г.Дасьледчык адзначае, што правільней было б назваць гэты дакумент вопісам маёмасьці, якую Іван Мялешка перадаваў манахам-базыльянам на Жыровіцкую Багародзіцкую царкву (манастыр тут яшчэ ня згадваецца, але дадзены фундуш якраз забясьпечыў матэрыяльную аснову для яго зьяўленьня і далейшага росту). Запіс зроблены слугою Івана Мялешкі Іванам Мізгірам. Ёсьць яшчэ і копія гэтага дакументу, запісанага лацінкай, але таксама па-беларуску. Месца, дзе захоўваецца сёньня гэты дакумент — Архіў Санкт-Пецярбургскага інстытуту гісторыі Расейскай акадэміі навук.
Трэці цікавы для дасьледчыкаў гісторыі Жыровіцкага манастыра дакумент, з якім знаёміць Алесь Суша — «Інвентар Жыровіцкага Скарбцу / Inwentarz skarbcu Zyrowickiego» 1686 году. Гэта самы стары вопіс маёмасьці Жыровіцкага манастыра. Ён быў вывезены ў сярэдзіне 19 ст. з Жыровічаў Паўлам Дабрахотавым, на той час выкладчыкам Літоўскай духоўнай семінарыі, і захоўваецца сёньня ў Бібліятэцы Расейскай акадэміі навук.
Адзначым таксама яшчэ адну памятную дату з гісторыі Жыровіцкага манастыра: 19 верасьня 2020 году споўніцца 290 гадоў з дня ўрачыстай каранацыі цудатворнай Жыровіцкай іконы Багародзіцы залатымі папскімі каронамі. Гэта таксама вельмі адметная падзея ў гісторыі Жыровіцкага манастыра, які па-сапраўднаму расквітнеў і набыў сваю славу менавіта ў часы Уніі.
У выдавецтве «Беларуская навука» ў кастрычніку 2021 году, у 425-ыя ўгодкі Берасьцейскай царкоўнай уніі, выйшла ў сьвет багата ілюстраваная кніга «Іканастасы і алтары грэка-каталіцкіх храмаў Беларусі XVII – першай трэці XIX ст.». Аўтар гэтай грунтоўнай мангарафіі — гісторык мастацтва Галіна Флікоп-Сьвіта, якая шмат гадоў дасьледуе рэлігійнае мастацтва і іканаграфію ўніяцкіх храмаў Беларусі. Яна зьяўляецца аўтарам больш за 50 навуковых прац. 
Грэка-католікі, як памесная Царква Кіеўскага хрысьціянства, як Царква свайго права, як глабальная Царква, нясуць у сабе місію і задачу, а можа, і выклік для сучаснага сьвету Ўсходу і Захаду — быць тымі, што прапаведуюць, жывуць і нават паміраюць за ідэю еднасьці паміж Цэрквамі. Пра гэта сказаў Зьверхнік УГКЦ, Вярхоўны архібіскуп Сьвятаслаў (Шаўчук), зьвяртаючыся да ўдзельнікаў навуковага сімпозіюму «Берасьцейскае паяднаньне 1596 году ў кантэксьце ўнійных працэсаў мінулага і пошуку сучасных мадэляў», які адбыўся 28 кастрычніка 2021 году ў Кіеўскім цэнтры Ўкраінскага каталіцкага ўніверсітэту. 
11 сакавіка – 110 гадоў з дня нараджэньня Льва Гарошкі. Грэка-каталіцкі сьвятар, архімандрыт, беларускі рэлігійны і грамадзкі дзеяч, дасьледчык гісторыі рэлігіі ў Беларусі, культуролаг, літаратар Леў Гарошка нарадзіўся 11 сакавіка 1911 году ў вёсцы Трашчычы (цяпер Карэліцкі раён). 
Жывой стаіць перад нашымі вачамі постаць высокая, танклявая, з кустом сівой барады, з носам шырокім арліным, з вачамі чорнымі гаручымі, упартымі. Помнім ягоныя энэргічныя рухі, тараплівую паходку, французкі бэрэт на галаве... 
На 2020 год у Беларусі запланаваныя сьвяткаваньні 550-годдзя цудоўнага зьяўленьня Жыровіцкага абраза Багародзіцы і 500-годдзя заснаваньня Жыровіцкага манастыра. Праваслаўнай Царквой і дзяржавай задуманы юбілейныя мерапрыемствы, у якія, праўда, унесла свае карэктывы пандэмія каранавірусу. 
У 1925 годзе на Лідчыне адбылася спроба адрадзіць у вёсцы Дзікушкі грэка-каталіцкую парафію. Пісьменьнік і краязнавец Леанід Лаўрэш паспрабаваў разабрацца ў тым, што адбывалася ў той час вакол Дзікушскай царквы, а таксама прыгледзеўся да асобы сьвятара, які хацеў адрадзіць там уніяцкую парафію. 
У Нацыянальнай акадэміі навук захоўваецца ўнікальная калекцыя абразоў, кожны з якіх — сапраўдная каштоўнасьць. 
Што ўкраінская аўтакефалія значыць для Беларусі — пра гэта разважае ў сваім матэрыяле на Радыё Свабода журналіст, гісторык і пісьменьнік Сяргей Абламейка. 
405 гадоў таму, 8 жніўня 1613 году, Язэп Руцкі атрымаў годнасьць архібіскупа-мітрапаліта Кіеўскага, а 5 красавіка 1614 году папскай булай быў пацьверджаны як мітрапаліт Кіеўскі Зьяднанай Царквы. Пасьля сьмерці 18 ліпеня 1613 году непасрэднага творцы царкоўнай Уніі мітрапаліта Іпація Пацея ён стаў 3-м мітрапалітам Зьяднанай Царквы. Яшчэ пры жыцьці гэтага царкоўнага дзеяча называлі Атлантам еднасьці (Уніі). 
Намесьнік дырэктара Нацыянальнага гістарычнага архіву Беларусі, кандыдат гістарычных навук Дзяніс Лісейчыкаў ня згодны са сьцьверджаньнямі, што ў XVIIІ стагоддзі выкарыстаньне беларускай мовы цалкам спынілася. 
Гісторыя Царквы
Варта заўважыць, што названыя юбілейныя даты даволі ўмоўныя і заснаваныя больш на царкоўным паданьні, чым на гістарычных дакументах. Тым ня менш, ёсьць і пэўныя старыя дакументы з гісторыі манастыра ў Жыровічах, пра якія аднак мала хто кажа.
