А хто мае дастатак на сьвеце, але, бачачы брата свайго ў нястачы, зачыняе ад яго сэрца сваё, - як застаецца ў тым любоў Божая?
Дзеці мае! будзем любіць ня словам альбо языком, а ўчынкамі і праўдаю (1-ае Саборнае Пасланьне сьв. ап. Яна Багаслова 3:17-18)
Манаграфія пра іканастасы і алтары грэка-каталіцкіх храмаў Беларусі У выдавецтве «Беларуская навука» ў кастрычніку 2021 году, у 425-ыя ўгодкі Берасьцейскай царкоўнай уніі, выйшла ў сьвет багата ілюстраваная кніга «Іканастасы і алтары грэка-каталіцкіх храмаў Беларусі XVII – першай трэці XIX ст.». Аўтар гэтай грунтоўнай мангарафіі — гісторык мастацтва Галіна Флікоп-Сьвіта, якая шмат гадоў дасьледуе рэлігійнае мастацтва і іканаграфію ўніяцкіх храмаў Беларусі. Яна зьяўляецца аўтарам больш за 50 навуковых прац.
05.11.2021
Першаярарх УГКЦ на сімпозіюме, прысьвечаным 425-годдзю Берасьцейскай уніі: «Мы хочам прапанаваць дыскусію пра мадэль еднасьці Царквы» Грэка-католікі, як памесная Царква Кіеўскага хрысьціянства, як Царква свайго права, як глабальная Царква, нясуць у сабе місію і задачу, а можа, і выклік для сучаснага сьвету Ўсходу і Захаду — быць тымі, што прапаведуюць, жывуць і нават паміраюць за ідэю еднасьці паміж Цэрквамі. Пра гэта сказаў Зьверхнік УГКЦ, Вярхоўны архібіскуп Сьвятаслаў (Шаўчук), зьвяртаючыся да ўдзельнікаў навуковага сімпозіюму «Берасьцейскае паяднаньне 1596 году ў кантэксьце ўнійных працэсаў мінулага і пошуку сучасных мадэляў», які адбыўся 28 кастрычніка 2021 году ў Кіеўскім цэнтры Ўкраінскага каталіцкага ўніверсітэту.
15.03.2021
Беларускі душпастыр, што ішоў Божым шляхам 11 сакавіка – 110 гадоў з дня нараджэньня Льва Гарошкі. Грэка-каталіцкі сьвятар, архімандрыт, беларускі рэлігійны і грамадзкі дзеяч, дасьледчык гісторыі рэлігіі ў Беларусі, культуролаг, літаратар Леў Гарошка нарадзіўся 11 сакавіка 1911 году ў вёсцы Трашчычы (цяпер Карэліцкі раён).
11.03.2021
Архімандрыт Леў Гарошка (26.II.1911 — 28.VII.1977) Жывой стаіць перад нашымі вачамі постаць высокая, танклявая, з кустом сівой барады, з носам шырокім арліным, з вачамі чорнымі гаручымі, упартымі. Помнім ягоныя энэргічныя рухі, тараплівую паходку, французкі бэрэт на галаве...
05.08.2020
Першыя, вядомыя на сёньня, дакументы з гісторыі Жыровіцкага манастыра На 2020 год у Беларусі запланаваныя сьвяткаваньні 550-годдзя цудоўнага зьяўленьня Жыровіцкага абраза Багародзіцы і 500-годдзя заснаваньня Жыровіцкага манастыра. Праваслаўнай Царквой і дзяржавай задуманы юбілейныя мерапрыемствы, у якія, праўда, унесла свае карэктывы пандэмія каранавірусу.
14.06.2020
Неаунія ў Дзікушскай царкве Лідзкага павету, 1925 г. У 1925 годзе на Лідчыне адбылася спроба адрадзіць у вёсцы Дзікушкі грэка-каталіцкую парафію. Пісьменьнік і краязнавец Леанід Лаўрэш паспрабаваў разабрацца ў тым, што адбывалася ў той час вакол Дзікушскай царквы, а таксама прыгледзеўся да асобы сьвятара, які хацеў адрадзіць там уніяцкую парафію.
Праваслаўныя беларусы — народ без сваёй Царквы Што ўкраінская аўтакефалія значыць для Беларусі — пра гэта разважае ў сваім матэрыяле на Радыё Свабода журналіст, гісторык і пісьменьнік Сяргей Абламейка.
07.08.2018
Мітрапаліт Язэп Вельямін-Руцкі. Годны сын беларускай зямлі 405 гадоў таму, 8 жніўня 1613 году, Язэп Руцкі атрымаў годнасьць архібіскупа-мітрапаліта Кіеўскага, а 5 красавіка 1614 году папскай булай быў пацьверджаны як мітрапаліт Кіеўскі Зьяднанай Царквы. Пасьля сьмерці 18 ліпеня 1613 году непасрэднага творцы царкоўнай Уніі мітрапаліта Іпація Пацея ён стаў 3-м мітрапалітам Зьяднанай Царквы. Яшчэ пры жыцьці гэтага царкоўнага дзеяча называлі Атлантам еднасьці (Уніі).
Месца для спонсара і імітацыя багацьця: што малявалі на беларускіх абразах
У Нацыянальнай акадэміі навук захоўваецца ўнікальная калекцыя абразоў, кожны з якіх — сапраўдная каштоўнасьць.
Навуковы супрацоўнік Музею старажытнабеларускай культуры Цэнтра дасьледаваньняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі Галіна Флікоп-Сьвіта правяла сьпецыяльную экскурсію для Sputnik, падчас якой распавяла аб самых знакавых абразах з калекцыі музею.
Абразы з калекцыі Музею старажытнабеларускай культуры.«Безумоўна, кожны абраз, прадстаўлены ў экспазіцыі, для нас па-свойму каштоўны, але ёсьць тыя, якія можна вылучыць з агульнай колькасьці па пэўных прычынах, напрыклад, як унікальны прадмет пэўнай эпохі ці рэгіёну», — падкрэсьліла сьпецыяліст.
На першы погляд абразы падаюцца даволі складанымі і цяжкімі для разуменьня творамі мастацтва, але за кожным свая таямніца і цікавая гісторыя. Ёсьць у музеі ўнікальныя прыклады іканапісу XVI стагоддзя, якія па ўсёй краіне можна пералічыць па пальцах. На некаторых абразах народныя майстры дамалёўвалі выяву фундатара, які дапамог грашыма ў стварэньні абраза ці даў сродкі на стварэньне шатаў — металічнага ўпрыгажэньня.
Самыя цікавыя абразы з Музею старажытнабеларускай культуры і іх ня менш цікавыя гісторыі — у фотастужцы.
Самыя старажытныя захаваныя беларускія абразы датуюцца XV стагоддзем, але такіх прыкладаў вельмі мала на ўсю краіну. Калекцыя музея пачынаецца з XVI стагоддзя. На фота адзін з іх — абраз «Маці Божая Адзігітрыя», знойдзены ў вёсцы Зьдзітава Берасьцейскай вобласьці. У гэты перыяд прасочваецца моцная сувязь з візантыйскім мастацтвам, але пры гэтым помнік сьведчыць ужо пра фармаваньне ў той час самабытных традыцыяў беларускага іканапісу.
Побач з праваслаўнай Маці Божай Адзігітрыяй — алтарная карціна «Пакланеньне вешчуноў» з касьцёлу ў Дрысьвятах Віцебскай вобласьці. Таксама датуецца XVI стагоддзем. Абраз быў перапісаны ў XVII стагоддзі, у тыя часы гэта было нармальнай практыкай. Дамалявалі на абразе фундатара, які выдаткаваў грошы на стварэньне металічных шатаў. Металёвым упрыгажэньнем аздобілі ня толькі выявы сьвятых, але і самога фундатара.
Абраз «Сьвятая Параскева» 1646 году знойдзены ў вёсцы Пескі Гарадзенскай вобласьці. Ён унікальны тым, што датаваных абразоў з Гарадзеншчыны ўвогуле захавалася вельмі мала.
Абраз «Маці Божая Замілаваньне» — самы стары з датаваных абразоў у калекцыі музею. Створаны ён ў 1644 годзе.
Абразы Тамаша Міхальскага — «Узьнясеньне» 1751 году і «Сьвяты Анупрэй» XVIII стагоддзя знойдзены ў вёсцы Дывін Берасьцейскай вобласьці. Іх каштоўнасьць менавіта ў тым, што яны захавалі для нас імя мастака. Абразоў гэтага іканапісца ёсьць некалькі ў Беларусі, а таксама — ва Ўкраіне: ён працаваў на Палесьсі і Валыні.
Абраз «Сьвятая Барбара» — яскравы прыклад таго, як майстры імітавалі багатыя ўпрыгажэньні. Калі прыгледзецца, можна заўважыць, што майстар Ян Васілеўскі, імя якога вядома з надпісу на абразе, паспрабаваў даступнымі яму сродкамі зрабіць імітацыю пад металічную шату. Такім чынам падкрэсьлівалі каштоўнасьць абраза, калі на гэта не было грашовых сродкаў.
Абраз «Маці Божая Крывошынская» з каталіцкага касьцёлу ў Крывошыне з выявамі Ігнація Лаёлы і Францішака Ксаверыя. Адзін з абразоў у калекцыі музею, які шанаваўся як цудадзейны.
Фератрон — працэсійны перанасны алтарык. Яны выкарыстоўваліся ў каталіцкіх касьцёлах і пад уплавым каталіцкай традыцыі распаўсюдзіліся ва ўніяцкіх цэрквах. Калі пад час сьвята адбываўся хросны ход, то прыхаджане выносілі фератрон. У праваслаўнай царкве гэтую функцыю выконваюць крыжы і харугвы. Рабілі фератроны звычайна за сродкі брацтва.
На абразе «Маці Божая Лясьнянская» 1852 году намаляваны эпізод пра яго зьяўленьне. Лічылася, што ён зьявіўся на дрэве. Побач — пастушкі, якія паводле легенды і знайшлі абраз.
У выдавецтве «Беларуская навука» ў кастрычніку 2021 году, у 425-ыя ўгодкі Берасьцейскай царкоўнай уніі, выйшла ў сьвет багата ілюстраваная кніга «Іканастасы і алтары грэка-каталіцкіх храмаў Беларусі XVII – першай трэці XIX ст.». Аўтар гэтай грунтоўнай мангарафіі — гісторык мастацтва Галіна Флікоп-Сьвіта, якая шмат гадоў дасьледуе рэлігійнае мастацтва і іканаграфію ўніяцкіх храмаў Беларусі. Яна зьяўляецца аўтарам больш за 50 навуковых прац. 
Грэка-католікі, як памесная Царква Кіеўскага хрысьціянства, як Царква свайго права, як глабальная Царква, нясуць у сабе місію і задачу, а можа, і выклік для сучаснага сьвету Ўсходу і Захаду — быць тымі, што прапаведуюць, жывуць і нават паміраюць за ідэю еднасьці паміж Цэрквамі. Пра гэта сказаў Зьверхнік УГКЦ, Вярхоўны архібіскуп Сьвятаслаў (Шаўчук), зьвяртаючыся да ўдзельнікаў навуковага сімпозіюму «Берасьцейскае паяднаньне 1596 году ў кантэксьце ўнійных працэсаў мінулага і пошуку сучасных мадэляў», які адбыўся 28 кастрычніка 2021 году ў Кіеўскім цэнтры Ўкраінскага каталіцкага ўніверсітэту. 
11 сакавіка – 110 гадоў з дня нараджэньня Льва Гарошкі. Грэка-каталіцкі сьвятар, архімандрыт, беларускі рэлігійны і грамадзкі дзеяч, дасьледчык гісторыі рэлігіі ў Беларусі, культуролаг, літаратар Леў Гарошка нарадзіўся 11 сакавіка 1911 году ў вёсцы Трашчычы (цяпер Карэліцкі раён). 
Жывой стаіць перад нашымі вачамі постаць высокая, танклявая, з кустом сівой барады, з носам шырокім арліным, з вачамі чорнымі гаручымі, упартымі. Помнім ягоныя энэргічныя рухі, тараплівую паходку, французкі бэрэт на галаве... 
На 2020 год у Беларусі запланаваныя сьвяткаваньні 550-годдзя цудоўнага зьяўленьня Жыровіцкага абраза Багародзіцы і 500-годдзя заснаваньня Жыровіцкага манастыра. Праваслаўнай Царквой і дзяржавай задуманы юбілейныя мерапрыемствы, у якія, праўда, унесла свае карэктывы пандэмія каранавірусу. 
У 1925 годзе на Лідчыне адбылася спроба адрадзіць у вёсцы Дзікушкі грэка-каталіцкую парафію. Пісьменьнік і краязнавец Леанід Лаўрэш паспрабаваў разабрацца ў тым, што адбывалася ў той час вакол Дзікушскай царквы, а таксама прыгледзеўся да асобы сьвятара, які хацеў адрадзіць там уніяцкую парафію. 
Што ўкраінская аўтакефалія значыць для Беларусі — пра гэта разважае ў сваім матэрыяле на Радыё Свабода журналіст, гісторык і пісьменьнік Сяргей Абламейка. 
405 гадоў таму, 8 жніўня 1613 году, Язэп Руцкі атрымаў годнасьць архібіскупа-мітрапаліта Кіеўскага, а 5 красавіка 1614 году папскай булай быў пацьверджаны як мітрапаліт Кіеўскі Зьяднанай Царквы. Пасьля сьмерці 18 ліпеня 1613 году непасрэднага творцы царкоўнай Уніі мітрапаліта Іпація Пацея ён стаў 3-м мітрапалітам Зьяднанай Царквы. Яшчэ пры жыцьці гэтага царкоўнага дзеяча называлі Атлантам еднасьці (Уніі). 
Намесьнік дырэктара Нацыянальнага гістарычнага архіву Беларусі, кандыдат гістарычных навук Дзяніс Лісейчыкаў ня згодны са сьцьверджаньнямі, што ў XVIIІ стагоддзі выкарыстаньне беларускай мовы цалкам спынілася. 
Гісторыя Царквы
